Την ώρα που οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται σε αρνητική καμπή (ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γερμανίας Μίχαελ Ροτ, ότι η Άγκυρα απέχει πολύ από την προοπτική ένταξης στην ΕΕ και πως δεν υπάρχει ευκαιρία για να ανοίξουν νέα διαπραγματευτικά κεφάλαια), στην Τουρκία η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak επικαλούμενη πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, υποστηρίζει πως η Άγκυρα συγκεντρώνει μέσω της Γαλλίας, όλα τα διαβαθμισμένα έγγραφα που αφορούν στη συνθήκη της Λωζάνης, ώστε να στραφούν εναντίον της κεμαλικής παράδοσης, μετά τις επιθέσεις που δέχεται από την κεμαλική αξιωματική αντιπολίτευση. Αλλά το θέμα αφορά και την Ελλάδα μιας και ο Ερντογάν εγείρει και ζήτημα αναθεώρησης της ιστορικής Συνθήκης. Να μην ξεχνάμε παλιότερες δηλώσεις του, ότι με τη Συνθήκη της Λωζάνης δώσαμε στους Έλληνες τα νησιά, που αν φωνάξεις από τις ακτές του Αιγαίου θα ακουστείς απέναντι. Είναι αυτό νίκη; Όσοι έκατσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Λωζάνη, δεν εκμεταλλεύτηκαν τη συνθήκη αυτή. Και επειδή αυτοί δεν την εκμεταλλεύτηκαν, δυσκολευόμαστε σήμερα εμείς.
Η προσπάθεια της Άγκυρας να προκαλέσει πληθυσμιακή αλλοίωση των πληθυσμών των νησιών του Αγαίου συνεχίζεται, αποστέλλοντας συνεχώς μουσουλμάνους στο θρήσκευμα λόγω του ομόθρησκου.
ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΗΣ
Η Συνθήκη της Λωζάνης υπογράφηκε στις 24 Ιουλίου του 1923 στην ομώνυμη πόλη της Ελβετίας. Μία συνθήκη ειρήνης που διαδέχτηκε τη Συνθήκη των Σεβρών και έθεσε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας. Η συμφωνία υπογράφηκε από Ελλάδα, Τουρκία και τις άλλες χώρες που πολέμησαν στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Τουρκία ανέκτησε την Ανατολική Θράκη, την Ίμβρο και την Τένεδο, μια λωρίδα γης κατά μήκος των συνόρων με την Συρία, την περιοχή της Σμύρνης και της Διεθνοποιημένης Ζώνης των Στενών η οποία όμως θα έμενε αποστρατικοποιημένη και αντικείμενο νέας διεθνούς διάσκεψης. Παραχώρησε τα Δωδεκάνησα στην Ιταλία, όπως προέβλεπε και η συνθήκη των Σεβρών, αλλά χωρίς πρόβλεψη για δυνατότητα αυτοδιάθεσης. Ανέκτησε πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα σε όλη της την επικράτεια και απέκτησε δικαιώματα στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε όλη την επικράτειά της εκτός της ζώνης των στενών.Η Ελλάδα υποχρεώθηκε να πληρώσει σε είδος (ελλείψει χρημάτων) τις πολεμικές επανορθώσεις. Η αποπληρωμή έγινε με επέκταση των τουρκικών εδαφών της Ανατολικής Θράκης πέρα από τα όρια της συμφωνίας. Τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος παραχωρήθηκαν στην Τουρκία με τον όρο ότι θα διοικούνταν με ευνοϊκούς όρους για τους Έλληνες. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έχασε την ιδιότητα του Εθνάρχη και το Πατριαρχείο τέθηκε υπό ειδικό διεθνές νομικό καθεστώς.
Σε αντάλλαγμα, η Τουρκία παραιτήθηκε από όλες τις διεκδικήσεις για τις παλιές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκτός των συνόρων της και εγγυήθηκε τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Τουρκία. Με ξεχωριστή συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποφασίστηκε η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών από τις δύο χώρες και η αποστρατικοποίηση κάποιων νησιών του Αιγαίου.
Η ανταλλαγή μειονοτήτων που πραγματοποιήθηκε προκάλεσε μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών. Μετακινήθηκαν από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη στην Ελλάδα 1.650.000 Τούρκοι υπήκοοι (άλλοι κάνουν λόγο για περίπου 2.000.000), χριστιανικού θρησκεύματος και από την Ελλάδα στην Τουρκία 670.000 Έλληνες υπήκοοι, μουσουλμανικού θρησκεύματος. Η θρησκεία και όχι η ράτσα αποτέλεσε το βασικό κριτήριο για την ανταλλαγή. Σύμφωνα με το άρθρο 2β της συνθήκης χρησιμοποιήθηκε ο όρος Μουσουλμάνοι και όχι Τούρκοι. Στα Βαλκάνια χρησιμοποιείται ο όρος Τούρκος αρκετές φορές ως συνώνυμο με τον μουσουλμάνο επειδή στο σύστημα των Οθωμανικών μιλέτ όλοι οι μουσουλμάνοι ανήκαν σε μια ενιαία κοινότητα.
Μεταξύ των ανταλλάξιμων περιελαμβάνονταν επίσης οι Έλληνες του Πόντου, αλλά και Τουρκόφωνοι Έλληνες,, καθώς και Ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι, όπως οι Βαλαάδες της Δυτικής Μακεδονίας. Μαζί με τους Έλληνες, πέρασε στην Ελλάδα και αριθμός Αρμενίων και Συροχαλδαίων. Εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή οι Έλληνες κάτοικοι της νομαρχίας της Κωνσταντινούπολης (οι 125.000 μόνιμοι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης, των Πριγκηπονήσων και των περιχώρων, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι πριν από τις 30 Οκτωβρίου 1918) και οι κάτοικοι της Ίμβρου και της Τενέδου (6.000 κάτοικοι), ενώ στην Ελλάδα παρέμειναν 110.000 Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.
Επιπλέον, βάσει του άρθρου 23, η Τουρκία απεμπόλησε πλήρως τα κυριαρχικά της δικαιώματα επί της Κύπρου.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου